REGULARNA HRVATSKA VOJSKA
NAPADALA PROZOR 23.10.1992. GODINE
U svojoj knjizi „Sve moje bitke“ general HV-a Janko Bobetko iznio je podatke o učešću regularnih hrvatskih trupa u bosanskom ratu od početka aprila 1992. godine. General Bobetko je postavio pukovnika Milivoja Petkovića za komandanta južnog bojišta čija je komanda u Grudama.
On je samo bio časnik njegove vojske. Otvoreno učešće Hrvatske vojske u ratu u Bosni i Hercegovini počelo je napadom na Prozor u oktobru 1992. godine. Napadi su izvedeni uz pomoć tadašnje 114. Šibenske i 113. Splitske brigade Hrvatske vojske i uz podršku specijalnih jedinica „Divova“ i „Tigrova“, koje su bile pod komandom Glavnog stožera HV-a. Sa jedinicom „Tigrovi“ iz Zagreba stiglo je i 11 tenkova.
Dijelovi 113. Splitske brigade zajedno sa 123. Varaždinskom brigadom učestvovali su u napadu na Novi Travnik juna 1992. godine. U oktobru 1992. i januaru 1993. godine u napadu na Gornji Vakuf učestvovala je bojna HV-a „Frankopan“, a dva bataljona Trogirske brigade „Škorpije“ i „Alkari“ u januaru 1993., ponovo su napadali na Gornji Vakuf. Pukovnik Željko Šiljeg, tokom jednog pregovora o primirju, potvrdio je oficirima Armije RBiH da su Vakuf u januaru 1993. napadale iste jedinice koje su u oktobru 1992. godine jurišale na Prozor, pojačane specijalnom jedinicom „Vukovi“ iz Splita. Pri napadu na Vakuf 113. i 114. brigada dovezle su i svoje tenkove, a opet pojačani „Divovima“ i „Tigrovima“ u maju 1993. godine učestvovali su u borbama kod Jablanice.
U avgustu 1993. godine jaka pješadijsko-artiljerijska jedinica HV-a iz Vinkovaca bila je stacionirana u selu Trnovača kod Gornjeg Vakufa. Stalni porazi brojnih jedinica HV-a i HVO-a pred Vakufom su vjerovatno razljutili glani stožer u Zagrebu, pa je još jedna ofanziva, sa snagama približnim onim u januaru i avgustu 1993., pokrenuta u novembru 1993. godine. Angažovano je 9.000 bojovnika HV-a, što je uz 4.500 bojovnika HVO-a bila golema vojna sila. Uz neviđenu artiljerijsku podršku jedinice HV-a su doživile još jedan poraz. Uzaludno su tada iz R Hrvatske na Gornji Vakuf napadale: 3. Osječka, 113. Splitska, 114. Šibenska, 7. Varaždinska, i 1. Gardijska brigada iz Zagreba. Tuđman je 11. novembra 1993. godine, nakon velikog pritiska od SAD i Njemačke, potpisao primirje sa Izetbegovićem. Zašto je onda pokrenuo svoje jedinice na Gornji Vakuf?
U najvišim političkim krugovima međunarodne zajednice govorilo se o mogućem smirivanju rata između HVO-a (HV-a) i Armije BiH, te o skorom mirovnom sporazumu. Posljednja, novembarska ofanziva na Gornji Vakuf trebala je povezati i objediniti etnički očišćene hrvatske prostore u Bosni i Hercegovini. Tuđmanu više od toga u Bosni nije trebalo. U toku svih ovih ofanziva na Gornji Vakuf, grad je branila lokalna brigada, samo potpomognuta jedinicama iz Bugojna, te manjim jedinicama iz Jajca, Zenice...
Krajem marta 1993. godine, pred početak definitivnog aprilskog napada HVO-a na Armiju BiH, u Vitez je stigla jedinica „Sveti Duh“ iz Virovitice. Krajem juna 1993. u Bosnu su stigli i dijelovi 163. brigade.
Malo prije nego što će 9. maja 1993. godine Bobanov HVO napasti Mostar, general Armije BiH Arif Pašalić je znao da su u samoj blizini grada regularne trupe Republike Hrvatske:
„Ovdje se u širem reonu Mostara, te prema Jablanici i Konjicu nalaze Splitska i Neretvanska brigada i neke specijalne jedinice HV-a“, izjavio je na jednoj konferenciji za štampu i ponudio dokumente.
Specijalne jedinice bile su iz Dubrovnika.
Napadima na Prozor i Gornji Vakuf, u oktobru 1992. i januaru 1993. godine, komandovao je Slobodan Praljak, zamjenik hrvatskog ministra odbrane Gojka Šuška. U isto vrijeme Praljak je bio komandant prvog vojnog sektora, sa štabom u Međugorju. Na tom mjestu će ga zamjenuti brigadir HV-a Zdravko Andabak, u maju 1992. Kada je njegovo ministarsko mjesto u MORH-u postalo sumnjivo međunarodnoj zajednici, Praljak je sredinom jula 1993. godine dao ostavku i na svoj posao u Hrvatskoj i nastavio ratovati po Bosni i Hercegovini.

(Foto:

Tenkovi HV-a 1993. godine u Duvnu/Tomislavgrad;

Tekst preuzet iz knjige „Dogovoreni rat“ od autora Seje Omeragića)

Tenkovi HV-a 1993. godine u Duvnu/Tomislavgrad
Tenkovi HV-a 1993. godine u Duvnu/Tomislavgrad